Theo kết quả đánh giá của Nhóm nghiên cứu Doing Business, chỉ số Tiếp cận điện năng năm 2019 của Việt Nam đã thăng hạng vượt bậc, đạt được mức xếp hạng cao nhất từ trước đến nay, đạt 82,2 điểm (tăng 0,3 điểm so với năm 2018) đứng ở vị trí 27 trên tổng số 190 quốc gia/ nền kinh tế.

Nhà máy thủy điện Sơn La

Đây là năm thứ 6 liên tiếp tăng điểm đánh giá và có chuỗi 5 năm liên tiếp chỉ số Tiếp cận điện năng của Việt Nam được cải thiện về vị trí. Việt Nam đã vượt qua Philippin và hiện đứng thứ 4 khu vực Asean - tức nằm trong nhóm ASEAN-4.

Với quá trình liên tục tiến hành đổi mới, cải cách và kết hợp đồng bộ nhiều giải pháp trong vấn đề Tiếp cận điện năng, Việt Nam đã từng bước cải thiện vượt bậc về xếp hạng qua từng năm trong giai đoạn 2013 - 2019 với kết quả tăng 129 bậc từ vị trí 156 lên vị trí 27 trong vòng 6 năm.

Ảnh minh họa

Tại Việt Nam, trong bộ 10 chỉ số thành phần đánh giá về môi trường kinh doanh Chỉ số tiếp cận điện năng trong nhóm 3 chỉ số tốt nhất (chỉ sau Tiếp cận tín dụng và Cấp phép xây dựng); đồng thời là chỉ số có điểm số đánh giá tốt nhất trong 10 chỉ số của Việt Nam.

Việc thăng hạng liên tục vượt bậc về chỉ số tiếp cận điện năng đã khẳng định kết quả tích cực đối với những nỗ lực không ngừng của Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Cục Điều tiết điện lực, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), các Sở Công thương và các đơn vị điện lực… cũng như công tác chỉ đạo điều hành của Chính phủ và Bộ Công Thương trong việc mang tới cho các khách hàng sử dụng điện chất lượng và dịch vụ ngày càng tốt hơn.

Các yếu tố đánh giá liên quan đến chỉ số tiếp cận điện năng cũng thay đổi nhanh chóng gồm: số thủ tục giảm từ 6 còn 4, số ngày giảm từ 115 còn 31 (trong đó số ngày của Điện lực giảm từ 60 còn 11 ngày), độ tin cậy cung cấp điện và minh bạch giá điện đã ngang bằng các nước phát triển.

Biểu đồ điểm và thứ hạng đánh giá chỉ số tiếp cận điện năng

So sánh với trung bình các nước ở Châu Á – Thái bình dương và các nước thuộc OECD cho thấy số thủ tục của Việt Nam là tương đương, thời gian thực hiện của Việt Nam tốt hơn nhiều (nhỏ hơn ½ lần so với mức bình quân của các nước thuộc nhóm này). Riêng yếu tố về chi phí thì Việt Nam vẫn ở mức cao do ảnh hưởng bởi yếu tố thu nhập bình quân đầu người thấp.

Các yếu tố đánh giá chỉ số tiếp cận điện năng

So sánh các nước khu vực Đông Nam Á (ĐNA), Chỉ số tiếp cận điện năng của Việt Nam duy trì ở vị trí 4.

Bảng xếp hạng so sánh vị trí khu vực Đông Nam Á

Cải cách chỉ số này ở khu vực Đông Nam Á năm nay chững lại, Việt Nam duy trì ở vị trí thứ 4 trong ASEAN, nước xếp trước là Singapore và các nước ngay sau là Philippines, Indonesia đều giảm thứ hạng.

Yếu tố về độ tin cậy cung cấp điện và minh bạch giá điện được 7/8 điểm đã ngang bằng các nước ASEAN 4.

Qua các đánh giá nêu trên, so sánh với các quốc gia trong khu vực, quá trình tiếp cận điện năng tại Việt Nam vẫn còn nhiều hơn 1-2 thủ tục, với số ngày thực hiện là 31 ngày, ngang bằng với các nước.

Trước sự cạnh tranh trong khu vực và quốc tế, để cải thiện chỉ số Tiếp cận điện năng tại Việt Nam, Bộ Công Thương đang triển khai các thủ tục để xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ ban hành cơ chế liên thông cấp điện qua lưới điện trung áp, hạ áp.

Quá trình xây dựng cơ chế được xem xét các yếu tố như phải đảm bảo phù hợp với chính sách và quy định hiện hành, vừa phải đảm bảo sự phù hợp để áp dụng trong toàn quốc, tạo một cơ chế phù hợp cắt giảm thủ tục, khắc phục các khó khăn trong việc tiếp cận điện năng lưới trung áp, hạ áp của khách hàng, qua đó tác động tích cực tới chỉ số Tiếp cận điện năng tại Việt Nam.

Linh Hương