Quốc hội thông qua Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Tinh giản biểu thuế lũy tiến từng phần và thay đổi thuế đối với hộ kinh doanh

Với 92,6% đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (438/443 đại biểu), Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua. Trước đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày Báo cáo tóm tắt tiếp thu, chỉnh lý, giải trình dự thảo Luật, cho biết các nội dung đã được rà soát và hoàn thiện trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội.

Một trong những điểm nhấn quan trọng nhất là việc Quốc hội đã chốt phương án sửa đổi biểu thuế lũy tiến từng phần theo hướng giảm từ 7 bậc xuống còn 5 bậc, nới rộng khoảng cách giữa các bậc. Thay đổi này sẽ được áp dụng từ ngày 1/7/2026.

Theo biểu thuế mới, mức thuế suất thấp nhất là 5% áp dụng với thu nhập đến 10 triệu đồng một tháng, thay vì mức dưới 5 triệu đồng như trước. Mức thuế suất cao nhất vẫn giữ 35%, nhưng áp dụng với thu nhập trên 100 triệu đồng một tháng, thay vì mức trên 80 triệu đồng như quy định hiện hành.

Quốc hội thông qua Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) với 92,60% đại biểu tham gia biểu quyết tán thành.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng giải thích biểu thuế mới này giúp mọi cá nhân giảm số tiền phải nộp và khắc phục tình trạng mức thuế tăng đột ngột giữa các bậc. Về mức thuế suất cao nhất 35%, Chính phủ nhận định đây là mức trung bình so với quốc tế, tương đương với Thái Lan, Indonesia, Philippines và thấp hơn Trung Quốc (45%). Nếu điều chỉnh xuống 30% có thể bị xem là chính sách giảm thuế cho người giàu.

Đối với hộ và cá nhân kinh doanh, Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) được chỉnh lý nhằm giảm gánh nặng tuân thủ, đặc biệt cho các hộ kinh doanh nhỏ và vừa:

Điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế (miễn thuế) từ 200 triệu đồng/năm lên 500 triệu đồng/năm và cho phép trừ mức này trước khi tính thuế theo tỉ lệ trên doanh thu. Mức doanh thu không chịu thuế giá trị gia tăng cũng điều chỉnh tương ứng lên 500 triệu đồng/năm.

Bổ sung phương pháp tính thuế trên thu nhập đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỷ đồng. Các cá nhân này sẽ áp dụng thuế suất 15% (tương tự thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỷ đồng/năm) và được lựa chọn giữa phương pháp tính thuế theo tỉ lệ trên doanh thu hoặc theo thu nhập.

Ngoài ra, biểu thuế lũy tiến từng phần đã được chỉnh lý theo hướng giảm thuế suất ở một số bậc nhằm đảm bảo tính hợp lý, tránh tăng đột ngột và tạo động lực cho người lao động, cụ thể là giảm mức thuế suất 15% ở bậc 2 xuống 10% và thuế suất 25% ở bậc 3 xuống 20%.

Nới rộng mức giảm trừ gia cảnh và quy định mới về thuế chuyển nhượng vàng

Về mức giảm trừ gia cảnh, Chính phủ đã đưa mức quy định tại Nghị quyết số 110 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào dự thảo luật. Theo đó, mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng (tăng 4,5 triệu đồng so với trước) và cho mỗi người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng (tăng 2,2 triệu đồng so với trước). Mức này sẽ được áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026.

Dự thảo luật cũng giao Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh này trên cơ sở biến động của giá cả và thu nhập, nhằm đảm bảo sự phù hợp và linh hoạt với tình hình kinh tế xã hội của từng thời kỳ.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng.

Với mức giảm trừ mới này, một cá nhân người nộp thuế (không có người phụ thuộc) có thu nhập 17 triệu đồng một tháng sẽ chưa phải đóng thuế thu nhập cá nhân từ kỳ tính thuế năm 2026, sau khi trừ các khoản bảo hiểm và giảm trừ gia cảnh cho bản thân. Cụ thể, tổng các khoản được giảm trừ (bao gồm bảo hiểm 1,785 triệu đồng và giảm trừ cho bản thân 15,5 triệu đồng) là 17,285 triệu đồng, lớn hơn thu nhập 17 triệu đồng nên không phải nộp thuế. Tương tự, cá nhân có 1 người phụ thuộc với thu nhập 24 triệu một tháng hoặc cá nhân có 2 người phụ thuộc với thu nhập 31 triệu đồng một tháng cũng chưa phải nộp thuế.

Về thuế đối với chuyển nhượng vàng, sau khi rà soát và nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, cùng việc tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, dự thảo luật quy định thu thuế đối với vàng miếng với mức thuế suất là 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần.

Luật giao Chính phủ quy định ngưỡng giá trị vàng miếng chịu thuế, thời điểm áp dụng thu và điều chỉnh thuế suất thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng vàng miếng phù hợp với lộ trình quản lý thị trường vàng. Việc giao Chính phủ quy định ngưỡng chịu thuế nhằm loại trừ trường hợp cá nhân mua bán vàng cho mục đích tiết kiệm, cất giữ mà không vì mục đích kinh doanh. Quy định mới này được xem là bước đi cần thiết để thực hiện chỉ đạo của cấp có thẩm quyền về quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh vàng, góp phần hạn chế việc đầu cơ vào vàng và thu hút nguồn lực xã hội tham gia vào nền kinh tế.