Nhóm hàng mây tre đan được Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đánh giá là sản phẩm có giá trị xuất khẩu cao nhất trong nhóm lâm sản ngoài gỗ.

Thị trường xuất khẩu tăng trưởng nhưng còn tiềm năng lớn

Theo thống kê từ Cục Hải quan, 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu mây, tre, cói và thảm của Việt Nam đạt 574 triệu USD, tăng 5,4% so với cùng kỳ năm trước. Mỹ vẫn là thị trường lớn nhất, với kim ngạch 266 triệu USD, chiếm gần 46,3% tổng xuất khẩu. Nhật Bản, Anh, Tây Ban Nha và Ấn Độ đứng trong top 5 thị trường chủ lực, lần lượt đạt 37,7 triệu USD, 28,5 triệu USD, 27,6 triệu USD và 21,57 triệu USD.

Nhóm hàng mây tre đan được Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đánh giá là sản phẩm có giá trị xuất khẩu cao nhất trong nhóm lâm sản ngoài gỗ. Việt Nam, cùng với Trung Quốc, hiện là một trong 5 quốc gia xuất khẩu mây tre đan lớn nhất thế giới. Sản phẩm này ngày càng phổ biến trên thị trường nội thất và trang trí nhà cửa, đặc biệt khi người tiêu dùng toàn cầu quan tâm tới xu hướng sống xanh, thân thiện môi trường.

Các chuyên gia dự báo Việt Nam hoàn toàn có thể chiếm 10–15% thị phần mây tre đan toàn cầu với tốc độ tăng trưởng trung bình gần 30%/năm. Thị trường tre toàn cầu được ước tính đạt 83 tỷ USD vào năm 2028, mở ra cơ hội xuất khẩu hàng tỷ USD cho mây tre đan Việt Nam.

Đại diện Hiệp hội Xuất khẩu thủ công mỹ nghệ Việt Nam cho biết trong 5 năm gần đây, lượng khách hàng từ Mỹ, châu Âu và Nhật Bản đến tham quan xưởng sản xuất ngày càng tăng, đi kèm với số lượng đơn đặt hàng lớn hơn. Nguyên nhân là sản phẩm Việt Nam có tính thẩm mỹ cao, chất lượng đảm bảo và giá cả cạnh tranh so với thủ công Indonesia, Thái Lan hay Malaysia.

Đặc biệt tại châu Âu, người tiêu dùng chú trọng sản phẩm độc đáo, thân thiện môi trường và mang bản sắc văn hóa. Thế hệ Millennials (Gen Y) chiếm 45% thị phần, trong khi hơn 70% người tiêu dùng đô thị ưu tiên chọn sản phẩm thủ công. Điều này mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu tận dụng xu hướng tiêu dùng bền vững, gắn kết văn hóa Việt Nam với thị trường quốc tế.

Đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế để nâng cao sức cạnh tranh

Ngành mây tre đan Việt Nam có thể đạt mục tiêu 4 tỷ USD vào năm 2025, hướng tới 6 tỷ USD vào năm 2030.

Để tận dụng cơ hội xuất khẩu, các doanh nghiệp và hợp tác xã thủ công mỹ nghệ cần chủ động tiếp cận các tiêu chuẩn quốc tế và chứng nhận tuần hoàn nguyên liệu. Sử dụng gỗ tái chế, gỗ trồng có chứng nhận kết hợp công nghệ sản xuất sạch giúp giảm rủi ro pháp lý và tạo lợi thế cạnh tranh tại các thị trường khó tính như Mỹ và EU.

Thiết kế sáng tạo và sản phẩm phù hợp với xu hướng tiêu dùng toàn cầu là yếu tố then chốt. Các sản phẩm nội thất cho không gian nhỏ, đồ trang trí cá nhân hóa và thân thiện môi trường đang được ưa chuộng tại châu Âu, mang đến cơ hội gia tăng giá trị xuất khẩu.

Hiệp hội Làng nghề Việt Nam nhận định nếu các cơ sở sản xuất đáp ứng tốt các quy định về thiết kế sinh thái (ESPR) và chứng nhận chuỗi cung ứng bền vững, ngành mây tre đan Việt Nam có thể đạt mục tiêu 4 tỷ USD vào năm 2025, hướng tới 6 tỷ USD vào năm 2030. Đây được coi là bước đột phá, đưa mây tre đan trở thành ngành hàng xuất khẩu chủ lực, vừa tạo giá trị kinh tế vừa lan tỏa bản sắc văn hóa Việt ra thế giới.

Các doanh nghiệp Việt Nam hiện có cơ hội mở rộng thị phần nhờ: sản phẩm độc đáo, chất lượng cao; quy trình sản xuất thân thiện môi trường; và đáp ứng nhu cầu cá nhân hóa của người tiêu dùng quốc tế. Việc kết hợp truyền thống làng nghề với đổi mới sáng tạo trong thiết kế và công nghệ sẽ giúp mây tre đan Việt Nam củng cố vị trí cạnh tranh trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu.

Dừa Việt tăng tốc, hướng tới ngành tỷ đô

Xuất khẩu nông lâm thủy sản khởi sắc, thủy sản đối diện thách thức

Giá tiêu hôm nay 15/8: Thị trường ổn định ở mức cao, xuất khẩu sang Trung Quốc tăng vọt 54%

Siết quy định về tạm nhập, tái xuất để ngăn chặn gian lận thương mại

Giá hồ tiêu hôm nay: Ổn định trong nước, triển vọng xuất khẩu sáng