Xây dựng thương hiệu hồ tiêu sạch Lâm Đồng từ chuỗi liên kết
Trước những biến động của thị trường và yêu cầu ngày càng cao về chất lượng, tỉnh Lâm Đồng đang tích cực thúc đẩy hình thành các chuỗi liên kết hồ tiêu bền vững. Việc gắn kết chặt chẽ giữa sản xuất với chế biến và tiêu thụ được xem là "chìa khóa" để nâng tầm giá trị nông sản địa phương.
 |
| Theo ông Phạm Văn Thành ở xã Đắk Wil, tăng tỷ lệ phân chuồng, vườn tiêu giữ được độ ẩm, cây phát triển vượt trội so với cách trồng truyền thống. Ảnh Báo Lâm Đồng |
Liên kết để "vượt bão" biến động thị trường
Theo Báo Lâm Đồng, chỉ còn khoảng gần 2 tháng nữa, các vùng chuyên canh hồ tiêu tại Lâm Đồng sẽ chính thức bước vào vụ thu hoạch chính. Vào thời điểm này, không khí tại các nhà vườn trở nên tất bật hơn bao giờ hết. Bà con nông dân đang tích cực thăm vườn, áp dụng các biện pháp chăm sóc kỹ thuật cao để đảm bảo vườn tiêu sinh trưởng và phát triển ổn định trước ngày hái quả.
Tại địa phương, Hợp tác xã (HTX) Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ Bình Minh (xã Đắk Wil) được đánh giá là đơn vị tiên phong và triển khai hiệu quả mô hình kinh tế hợp tác. Ông Lê Anh Sơn - Giám đốc HTX Bình Minh cho biết, với mục tiêu cốt lõi là liên kết để tổ chức sản xuất và tiêu thụ, đơn vị đã chủ động kết nối với nhiều đối tác lớn như: Công ty TNHH Chế biến gia vị Nedspice Việt Nam, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam và Tổ chức Sáng kiến Thương mại bền vững IDH. Nhờ những cái bắt tay chiến lược này, sản phẩm hồ tiêu của bà con xã viên luôn giữ được giá trị ổn định, tránh được tình trạng "được mùa mất giá" do biến động thị trường.
Hiện tại, trên địa bàn hoạt động của HTX có gần 2.800 ha hồ tiêu với sản lượng đạt trên 5.500 tấn. Thời gian qua, đơn vị đã tổ chức tập huấn kỹ thuật cho hơn 3.500 lượt hộ thành viên và nông dân. Đến nay, diện tích hồ tiêu tham gia liên kết đã đạt con số 1.420 ha, tương ứng với sản lượng 3.031,9 tấn.
Hiệu quả của mô hình này được minh chứng rõ nét qua câu chuyện của các hộ dân. Điển hình như gia đình bà Phạm Thị Cát (xã Cư Jút), người đang sở hữu 2 ha hồ tiêu. Những năm gần đây, bà Cát đã chuyển đổi sang canh tác theo hướng hữu cơ và tham gia liên kết với HTX.
"Mấy năm trước, đầu ra của tiêu nhiêu khê lắm, tình trạng tranh mua, tranh bán diễn ra liên tục nên tôi chẳng biết tin ai. Tuy nhiên, từ khi tham gia chuỗi liên kết với doanh nghiệp, giá cả trở nên ổn định, kỹ thuật canh tác cũng được nâng cao nên tôi mạnh dạn đầu tư hơn hẳn," bà Cát phấn khởi chia sẻ.
Tương tự, gia đình ông Phạm Văn Thành (xã Đắk Wil) với hơn 6 ha hồ tiêu cũng đã tìm thấy hướng đi bền vững. Thay vì phương pháp cũ, những năm qua ông Thành chủ yếu sử dụng phân chuồng để chăm sóc cây. Kết quả cho thấy đất trồng được cải thiện rõ rệt, cây tiêu sinh trưởng ổn định và ít sâu bệnh.
Ông Thành cho biết: "Từ khi dùng phân chuồng, vườn tiêu của tôi luôn giữ được độ ẩm, cây phát triển vượt trội so với những vườn tiêu trồng theo cách truyền thống trong vùng". Đặc biệt, chỉ sau 3 năm tham gia chuỗi liên kết, thu nhập của gia đình ông đã tăng thêm từ 15 - 20% mỗi vụ. Ông khẳng định: "Làm theo chuỗi có khó hơn nhưng yên tâm hơn. Cây tiêu giờ không còn là nỗi lo mà trở thành nguồn thu nhập ổn định, bền vững".
Hướng đến vị thế thương hiệu hồ tiêu sạch
Theo ghi nhận từ UBND xã Đắk Wil, nếu như trước đây việc sản xuất của bà con chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, phụ thuộc vào thương lái thu mua riêng lẻ khiến giá cả thường xuyên bị ép và khó xây dựng thương hiệu, thì nay tình hình đã thay đổi. Địa phương đã tích cực triển khai liên kết hợp tác với các doanh nghiệp chế biến tại TP. Hồ Chí Minh, Đức Trọng... Qua đó, các vùng trồng tiêu đang từng bước hình thành những nhóm liên kết chặt chẽ theo chuỗi giá trị.
Trong buổi làm việc mới đây giữa UBND tỉnh với các đơn vị liên quan, nhiều ý kiến chuyên gia nhấn mạnh rằng việc xây dựng thương hiệu "Hồ tiêu sạch Lâm Đồng" là yêu cầu cấp thiết hiện nay. Điều này càng trở nên quan trọng trong bối cảnh thị trường thế giới đang ưu tiên tuyệt đối cho các sản phẩm an toàn và có tính bền vững.
Đánh giá về tiềm năng của ngành hàng này, bà Nguyễn Thị Thảo - Trưởng Trạm Khuyến nông Gia Nghĩa - Đắk Glong (Trung tâm Khuyến nông tỉnh) nhận định: "Khi các mắt xích từ kỹ thuật, thu hoạch, chế biến đến tiêu thụ được liên thông, hồ tiêu Lâm Đồng hoàn toàn có cơ hội vươn xa, xây dựng chỗ đứng vững chắc trên thị trường trong nước và quốc tế".
Thống kê cho thấy, Lâm Đồng hiện sở hữu khoảng 36.000 ha hồ tiêu, là vùng nguyên liệu lớn nhất cả nước. Trong đó, gần 3.100 ha đã được sản xuất theo tiêu chuẩn sạch, bền vững, với khoảng 30 cơ sở sản xuất đạt các chứng nhận quốc tế. Việc tiếp tục mở rộng và củng cố các chuỗi liên kết được xem là giải pháp sống còn để nâng cao giá trị, tạo đà phát triển bền vững cho cây hồ tiêu của tỉnh nhà trong thời gian tới.
