Cua biển Cà Mau từ món ăn dân dã đã thành đặc sản.

Với diện tích nuôi trên 250.000 ha và sản lượng bình quân hơn 25.000 tấn/năm, cua biển là một trong những ngành hàng chủ lực của tỉnh Cà Mau (gồm Bạc Liêu và Cà Mau). Tuy nhiên, một nghịch lý đang diễn ra khi giá cua tại vùng nuôi ở mức 400.000 - 500.000 đồng/kg, có thời điểm vượt 1 triệu đồng/kg, thì tại các đô thị lớn, người tiêu dùng lại dễ dàng bắt gặp những tấm biển "cua Cà Mau" được bán với giá thấp hơn nhiều.

Nỗi trăn trở từ "lỗ hổng" quản lý thương hiệu

Đây không chỉ là thắc mắc của du khách mà còn là nỗi trăn trở của chính quyền địa phương. Ông Tô Hoài Phương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) tỉnh Cà Mau, thẳng thắn thừa nhận: "Chỉ dẫn địa lý về cua biển Cà Mau đã có nhưng chưa rộng khắp nên việc quản lý chưa chặt chẽ". Ông cho biết, Tỉnh ủy và UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở NN-MT phải phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành và địa phương trên cả nước để siết chặt quản lý.

Đi sâu hơn vào vấn đề này, ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, cho rằng việc xây dựng và sử dụng thương hiệu của sản phẩm nổi tiếng này đang có những lỗ hổng lớn. Dù địa phương đã có nhãn hiệu tập thể "cua Năm Căn" và "chỉ dẫn địa lý cua Cà Mau", nhưng quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu hiện hành vẫn chưa thể giải quyết triệt để câu chuyện lợi dụng thương hiệu.

Theo ông Sử, vấn đề này mang tính sống còn, quyết định sự phát triển của toàn ngành cua. Nếu không chấm dứt được tình trạng này, mọi nỗ lực của tỉnh sẽ khó đạt được kết quả như kỳ vọng. Ông phân tích rõ hai vướng mắc pháp lý cốt lõi.

Thứ nhất, quy chế hiện tại mang tính tự nguyện: "Anh là người làm ăn trong ngành cua nhưng thấy nhãn hiệu, thương hiệu có lợi cho mình thì sử dụng, còn không thì thôi". Điều này tạo kẽ hở cho các đơn vị kinh doanh.

Thứ hai, và là vướng mắc lớn nhất, là quy định về nhãn mác. Các sản phẩm đã qua chế biến bắt buộc phải có bao bì và nhãn mác, nhưng sản phẩm tươi sống (như con cua) thì chỉ dừng ở mức "khuyến khích". Ông Sử chỉ rõ, đa số sản phẩm cua tươi sống không phù hợp với các quy định đóng gói hiện hành, dẫn đến việc chúng không bắt buộc phải mang nhãn hiệu.

Chính từ đây, Phó Chủ tịch tỉnh Cà Mau đã bày tỏ một trăn trở sâu sắc: "Tôi ao ước nếu như ban hành được quy định bắt buộc con cua Cà Mau phải mang nhãn hiệu thì ở tất cả chỗ khác sẽ không lợi dụng được thương hiệu".

Ngày hội Cua 2025 và kỳ vọng "siết" lại chuỗi giá trị

Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau chia sẻ về việc cua biển Cà Mau bị lợi dụng thương hiệu.

Để giải quyết bài toán thương hiệu và nâng tầm ngành hàng chủ lực, tỉnh Cà Mau quyết định tổ chức "Ngày hội Cua Cà Mau lần thứ II – năm 2025" với chủ đề "Cua Cà Mau: Hương rừng – Vị biển". Sự kiện quy mô cấp tỉnh này sẽ diễn ra chính thức từ ngày 16 đến 22-11.

Ông Lê Văn Sử kỳ vọng sự kiện lần này sẽ "tạo cú hích mạnh mẽ, nâng cao năng lực cạnh tranh cho thương hiệu cua Cà Mau". Đây không chỉ là dịp tôn vinh sản vật mà còn thể hiện tầm nhìn phát triển bền vững, thu hút các nhà đầu tư và xây dựng hoàn chỉnh chuỗi giá trị ngành cua biển. "Thông qua đó, khẳng định thương hiệu, lan tỏa giá trị và nâng cao vị thế cua Cà Mau, niềm tự hào của vùng đất cực Nam Tổ quốc", ông Sử nhấn mạnh.

Chuỗi sự kiện được tổ chức với quy mô ấn tượng. Điểm nhấn là không gian trưng bày, thương mại và ẩm thực quy mô lớn, với khu trưng bày ngành cua, sản phẩm OCOP (312 gian hàng) và Hội chợ Thương mại tổng hợp (224 gian hàng). Đặc biệt, không gian ẩm thực với 20 gian hàng sẽ tổ chức quảng diễn, chế biến các món ăn từ cua hàng đêm.

Song song với Ngày hội Cua, "Giải Marathon - Cà Mau 2025" (ngày 15 và 16-11) dự kiến thu hút 6.000 vận động viên. Về mặt học thuật, Hội thảo quốc tế "Đổi mới sáng tạo phát triển bền vững ngành Cua biển Cà Mau - Việt Nam" (sáng 18-11) sẽ có sự tham gia của các chuyên gia trong nước và quốc tế như Thái Lan, Indonesia, Philippines...

Đặc biệt, để mở rộng quảng bá, tỉnh Cà Mau sẽ phối hợp với UBND Thành phố Hồ Chí Minh (gồm Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương và Thành phố Hồ Chí Minh) tổ chức sự kiện "Xin chào Cà Mau" từ ngày 18 đến 22-11. Sự kiện bao gồm Hội nghị xúc tiến đầu tư tại Khách sạn Rex và Lễ hội Ẩm thực cua Cà Mau (100 gian hàng) tại Nhà Văn hóa Thanh niên.

Cua khổng lồ mắc lưới dân miền Tây vượt qua con cua nặng nhất trong cuộc thi cua tại Cà Mau

Bất ngờ với trại cua biển trên núi bí quyết từ nguồn nước tự pha chế