Theo thống kê của Global M&A Review 2018, trong 38 thương vụ đầu tư tư nhân tại Việt Nam năm 2018, có đến 27 thương vụ đầu tư vào các start-up, chiếm 71% tổng số thương vụ và tăng 56% so với năm 2017.

Điều này đưa Việt Nam cùng Singapore, Indonesia và Malaysia trở thành 4 thị trường đầu tư tư nhân sôi động nhất tại Đông Nam Á. Ước tính, tổng giá trị các thương vụ đầu tư tư nhân ở thị trường Việt Nam trong năm 2018 lên đến 1,6 tỷ USD, tăng 285% so với năm 2017. Các quỹ nội có 17 thương vụ, chiếm 36% tổng số thương vụ đầu tư tư nhân.

Thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp

Công nghệ là mảng đầu tư tăng trưởng mạnh nhất, chiếm 40% tổng số thương vụ. Các thương vụ tiêu biểu trong năm 2018 gồm Grab mua cổ phần Moca, Sea thâu tóm Foody và Giaohangtietkiem, PropertyGuru mua lại Batdongsan.com, Vntrip sáp nhập Atadi, Scroll đầu tư vào Cát Đông (hiện điều hành CungMua.com, NhomMua.com, Shipto.vn), Yeah1 đầu tư vào Netlink...

Đến đầu năm 2019, thị trường tiếp tục chào đón các thương vụ đầu tư tư nhân hàng triệu USD. Tháng 5 vừa qua, ứng dụng kết nối cho thuê nhà Luxstay hoàn tất vòng gọi vốn Bridge với sự tham gia của 2 nhà đầu tư mới đến từ Hàn Quốc là GS Home Shopping (GS Shop) và Bon Angels, nâng tổng số tiền gọi được trong vòng này lên 4,5 triệu USD. Trước đó, hồi đầu năm, Luxstay thông báo nhận được 3 triệu USD từ Quỹ CyberAgent Ventures, Y1 Ventures và một số nhà đầu tư khác trong vòng Bridge.

Ông Trần Xuân Đích Phó Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, vai trò của các doanh nghiệp lớn, tập đoàn lớn có tác động nhất định với các doanh nghiệp khởi nghiệp và thực chất, các doanh nghiệp, tập đoàn lớn cũng được rất nhiều lợi ích khi đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp.

“Việc các doanh nghiệp, tập đoàn lớn tham gia hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo không còn xa lạ trên thế giới nhất là tại những quốc gia có hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo phát triển như: Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Singapore… Về phía doanh nghiệp khởi nghiệp sẽ được hưởng nhiều lợi ích từ sự hỗ trợ của các tập đoàn như vốn, kinh nghiệm quản trị…

Ở chiều ngược lại, các tập đoàn sẽ nhận được mô hình kinh doanh tiềm năng, mở rộng khả năng tiếp cận và đáp ứng khách hàng thông qua các nền tảng công nghệ mới và các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo đang phát triển”, ông Trần Xuân Đích nói.

Theo ông Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), các doanh nghiệp lớn là bệ đỡ đào tạo nguồn nhân lực, do đó, cần khuyến khích các doanh nghiệp lớn tạo không gian khởi nghiệp, để thử nghiệm những dự án khởi nghiệp. Việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng cho hệ sinh thái khởi nghiệp của đất nước cũng rất cần các doanh nghiệp lớn trong bối cảnh vốn nhà nước còn hạn chế.

Khẳng định Chính phủ chỉ có vai trò định hướng, hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp, ông Vũ Tiến Lộc cho rằng thúc đẩy phát triển hệ sinh thái này phải do các doanh nghiệp, tập đoàn lớn, quỹ đầu tư.

“Các doanh nghiệp lớn hãy đặt các Startup lên vai mình, bằng cách đó hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp, đó là trách nhiệm xã hội quan trọng nhất của các doanh nghiệp. Bên cạnh việc các doanh nghiệp lớn kinh doanh phát triển nền kinh tế đất nước, điều đất nước cần nhất ở các doanh nghiệp là đào tạo các thế hệ doanh nhân cho tương lai đất nước”, ông Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.

Minh Anh