Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tạo vùng nguyên liệu lớn

Theo Báo Điện Biên, xác định vùng nguyên liệu là nền tảng cốt lõi của sản phẩm OCOP, thời gian qua, nhiều địa phương tại Điện Biên đã chủ động thay đổi tư duy canh tác. Điển hình như tại xã Tuần Giáo, thay vì canh tác các loại cây ngắn ngày trên đất dốc cho hiệu quả thấp, chính quyền đã vận động người dân chuyển đổi sang các loại cây chủ lực có giá trị kinh tế cao.

Những người phụ nữ dân tộc Thái tại TX Mường Lay, tỉnh Điện Biên đang thực hiện một công đoạn làm bánh khẩu xén. Ảnh: Chúc Chi

Hiện nay, Tuần Giáo đã hình thành vùng chuyên canh lớn với gần 2.400ha mắc ca, hơn 609ha cà phê và trên 67ha cây ăn quả. Ông Phạm Hữu Chiến, Phó Chủ tịch UBND xã Tuần Giáo nhận định, mắc ca và cà phê là hai mũi nhọn kinh tế. Do đó, địa phương đặc biệt khuyến khích các mô hình liên kết sản xuất, chú trọng chế biến sâu để gia tăng giá trị.

Nhờ chiến lược này, Tuần Giáo hiện sở hữu 16 sản phẩm OCOP (gồm 2 sản phẩm 4 sao và 14 sản phẩm 3 sao), đa phần được chế biến từ chính nguồn nguyên liệu mắc ca và cà phê tại chỗ. Mục tiêu trong giai đoạn tới, xã sẽ mở rộng diện tích hai loại cây này lên 4.000ha, tạo đà phát triển thêm nhiều sản phẩm đặc trưng mới.

Kết hợp công nghệ hiện đại và bí quyết truyền thống

Không chỉ chú trọng vùng nguyên liệu, việc "làm mới" các sản phẩm truyền thống cũng là điểm sáng trong bức tranh OCOP Điện Biên. Tại phường Mường Lay, bánh khẩu xén – món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ tết, cưới hỏi của người Thái – đang vươn xa nhờ được chuẩn hóa quy trình sản xuất.

Hợp tác xã (HTX) Hoa Ban Trắng do chị Lò Chúc Chi làm Giám đốc là một ví dụ điển hình. Từ quy mô sản xuất thủ công nhỏ lẻ, chị Chi đã mạnh dạn đầu tư dây chuyền sấy, máy đóng gói và thiết lập quy trình an toàn thực phẩm. Sự đầu tư này giúp sản phẩm khẩu xén giữ được hương vị truyền thống nhưng có độ giòn, thơm đồng nhất và mẫu mã đẹp mắt hơn.

Khẩu Chí Chọp cũng là một trong những đặc sản, món ăn truyền thống của đồng bào dân tộc Thái trắng ở Mường Lay. Ảnh: Báo Điện Biên

"Khẩu xén là hồn cốt ẩm thực của người Thái, chúng tôi nỗ lực giữ nguyên hương vị gốc nhưng cải tiến chất lượng để ổn định hơn. Từ khi đạt chuẩn OCOP 3 sao và được hỗ trợ về bao bì, sản phẩm tiêu thụ rất tốt. Sản lượng từ mức 1-2 tấn/năm trước đây, nay đã đạt trung bình 35 tấn/năm, tạo việc làm cho nhiều chị em trong phường," chị Lò Chúc Chi chia sẻ. Bên cạnh khẩu xén, sản phẩm khẩu chí chọp của Mường Lay cũng đang khẳng định vị thế, chứng minh hiệu quả của việc phát triển kinh tế dựa trên bản sắc văn hóa.

Chú trọng sở hữu trí tuệ và xúc tiến thương mại

Để sản phẩm OCOP có chỗ đứng vững chắc, các địa phương tại Điện Biên đang đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về nhãn hiệu tập thể và sở hữu trí tuệ. Đây là "giấy thông hành" quan trọng giúp nông sản địa phương tránh tình trạng bị xâm phạm thương hiệu và nâng cao uy tín trên thị trường.

Tại xã Na Sang, chính quyền đã phối hợp với các đơn vị chuyên môn tổ chức tập huấn chuyên sâu cho người dân về quản lý nhãn hiệu tập thể "Dứa quả Na Sang". Theo ông Trần Hồng Quân, Chủ tịch UBND xã Na Sang, việc trang bị kiến thức về hệ thống nhận diện, kiểm soát chất lượng giúp bà con chủ động hơn trong việc bảo vệ quyền lợi và nâng cao giá trị nông sản khi tham gia sân chơi lớn.

Song song đó, hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu cũng được triển khai mạnh mẽ. Tỉnh khuyến khích các cơ sở đổi mới công nghệ để kéo dài thời gian bảo quản, đồng thời xây dựng bộ tiêu chí đánh giá sản phẩm đặc thù cho từng vùng.

Tính đến nay, Điện Biên đã có 138 sản phẩm OCOP (5 sản phẩm 4 sao, 133 sản phẩm 3 sao). Tỉnh đang tiếp tục định hướng phát triển các vùng sản xuất tập trung gắn với chế biến sâu, kết hợp du lịch nông nghiệp và trải nghiệm văn hóa bản địa. Hướng đi này không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho người dân mà còn góp phần quảng bá hình ảnh Điện Biên đến du khách gần xa.

Thủ tướng đề nghị "3 đồng hành" và "5 đặt hàng" để nâng tầm thương hiệu nông sản Việt

Bộ giống nho táo mới năng suất cao khẳng định bước tiến của nông nghiệp Khánh Hòa

Mở đường cho nông nghiệp hiện đại: Từ chính sách đột phá đến những mô hình tiên phong trên đồng đất xứ Thanh