Phát biểu khai mạc Diễn đàn, lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh: trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành động lực tăng trưởng mới, việc phát triển và ứng dụng công nghệ mở, mã nguồn mở có ý nghĩa then chốt giúp Việt Nam chủ động hơn trong nghiên cứu, sáng tạo và triển khai các giải pháp số. Đây không chỉ là hướng đi chiến lược mà còn là yêu cầu tất yếu để hình thành một hệ sinh thái công nghệ độc lập, bền vững và mang bản sắc Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu khai mạc diễn đàn. Ảnh: BTC

Theo các chuyên gia, công nghệ mở và mã nguồn mở không chỉ giúp giảm chi phí bản quyền mà còn tạo môi trường sáng tạo, thúc đẩy hợp tác và chia sẻ tri thức. Khi AI được phát triển trên nền tảng mở, Việt Nam có thể nhanh chóng thích ứng với sự thay đổi của thế giới công nghệ, đồng thời đào tạo được đội ngũ nhân lực có khả năng sáng tạo, làm chủ và đóng góp cho cộng đồng toàn cầu.

Tại Diễn đàn, nhiều tham luận tập trung vào mối liên hệ giữa AI và công nghệ mở, nhấn mạnh rằng trí tuệ nhân tạo chỉ thực sự phát huy giá trị khi được xây dựng dựa trên nền dữ liệu và hạ tầng mở. Việc chia sẻ dữ liệu, mở mã nguồn, và khuyến khích cộng đồng cùng phát triển không chỉ rút ngắn thời gian nghiên cứu mà còn tạo ra sự minh bạch, tin cậy trong ứng dụng công nghệ.

Một số đại biểu cho rằng, Việt Nam đang có cơ hội lớn để bứt phá trong lĩnh vực AI nếu tận dụng tốt lợi thế dân số trẻ, khả năng thích ứng nhanh và sự đầu tư mạnh mẽ của Nhà nước. Tuy nhiên, cùng với việc “mở”, cần phải có cơ chế quản lý, bảo mật và tiêu chuẩn kỹ thuật đồng bộ nhằm đảm bảo an toàn, bảo vệ dữ liệu cá nhân và chủ quyền số quốc gia.

Nhiều doanh nghiệp công nghệ trong nước cũng chia sẻ các mô hình thành công khi ứng dụng mã nguồn mở trong phát triển sản phẩm, từ nền tảng điện toán đám mây, hệ thống điều hành doanh nghiệp, đến các giải pháp AI phục vụ giáo dục, y tế và nông nghiệp. Những mô hình này chứng minh rằng “mở” không chỉ là chia sẻ mà còn là cách tạo ra giá trị mới – giá trị đến từ hợp tác, minh bạch và sáng tạo cộng đồng.

Tại sự kiện, Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số quốc gia Hồ Đức Thắng trình bày báo cáo “Phát triển hệ sinh thái AI mở – Nền tảng cho tự chủ công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia”. Báo cáo nêu rõ ba trụ cột chiến lược cho hệ sinh thái AI mở:

Hạ tầng tính toán quốc gia – xương sống vật lý cho trí tuệ Việt: AI tạo sinh đòi hỏi nguồn năng lượng tính toán khổng lồ; do đó, Việt Nam cần xây dựng các trung tâm dữ liệu và cụm tính toán hiệu năng cao (HPC) hiện đại, an toàn và tự chủ, phục vụ nghiên cứu và ứng dụng AI.

Nền tảng dữ liệu mở – huyết mạch nuôi dưỡng AI Việt: các kho dữ liệu mở quốc gia cần được hình thành khẩn trương, chuẩn hóa dữ liệu tiếng Việt, với cơ chế chia sẻ an toàn, biến dữ liệu thành động lực phát triển công nghệ, đồng thời hỗ trợ đào tạo và nghiên cứu AI.

Cộng đồng AI mở – bộ óc tập thể của quốc gia: đây là hệ sinh thái nơi các nhà khoa học, kỹ sư, doanh nghiệp và cộng đồng cùng tham gia, đóng góp trí tuệ Việt vào kho tàng tri thức chung của nhân loại.

Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số quốc gia Hồ Đức Thắng. Ảnh: BTC

Bộ Khoa học và Công nghệ cam kết đi đầu, thúc đẩy hoàn thiện hành lang pháp lý với Luật Trí tuệ nhân tạo, xây dựng các sandbox linh hoạt, đầu tư hạ tầng tính toán quốc gia dùng chung, đồng thời đổi mới quy trình mua sắm công để tạo “đơn đặt hàng” cho các giải pháp AI Việt Nam. Đây là bước đi nhằm đảm bảo rằng các dự án AI phát triển dựa trên công nghệ mở có thể triển khai nhanh, an toàn và hiệu quả.

Diễn đàn Vietnam Open Summit 2025 khép lại với cam kết tăng cường hợp tác giữa Nhà nước – doanh nghiệp – cộng đồng công nghệ nhằm thúc đẩy phát triển công nghệ mở và trí tuệ nhân tạo. Những sáng kiến, dự án và mô hình được chia sẻ tại sự kiện sẽ là nền tảng quan trọng để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia sáng tạo, tự chủ và làm chủ công nghệ trong thời đại số.