Theo Báo cáo “Việt Nam xuất nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ: Thực trạng 2019 và xu hướng 2020” được công bố tại hội thảo “Ngành gỗ Việt Nam trong bối cảnh biến động thị trường”, Trung Quốc là quốc gia cung cấp các loại ván lớn nhất cho Việt Nam với giá trị nhập khẩu đạt 395,5 triệu USD, chiếm 60% trong tổng kim ngạch tất cả các mặt hàng gỗ từ Trung Quốc nhập vào Việt Nam. Dịch viêm phổi cấp Covid-19 đã làm cho luồng cung này hiện đang bị dừng lại. Lượng hàng đã nhập trước đó doanh nghiệp Việt đủ nguyên liệu sản xuất trong vòng 1 - 2 tháng nữa.

Chủ tịch HĐQT Công ty LD Woodland chia sẻ: Dù không xuất khẩu hàng sang Trung Quốc nhưng bị ảnh hưởng do một số nguyên liệu sử dụng nhà cung cấp Trung Quốc. Một số phụ kiện hay vật liệu phủ bề mặt như sơn được nhập từ Trung Quốc cũng gây ra ảnh hưởng mang tính cộng hưởng tới xuất khẩu của doanh nghiệp. Ví dụ, mặt hàng sơn chỉ chiếm 7% giá thành của sản phẩm nhưng chỉ vì không có loại sơn đang sử dụng toàn bộ lô hàng sử dụng vật liệu đó sẽ bị ảnh hưởng.

Ông Đỗ Xuân Lập, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, phân tích, dăm gỗ là mặt hàng quan trọng nhất được xuất từ Việt Nam sang Trung Quốc, với kim ngạch năm 2019 đạt 972,2 triệu USD, chiếm 79,2% tổng kim ngạch xuất khẩu của tất cả các mặt hàng gỗ Việt Nam vào Trung Quốc. Dịch Covid-19 làm cho các công ty sản xuất giấy, bột giấy tại Trung Quốc phải ngừng hoạt động, hoặc hoạt động cầm chừng gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu dăm gỗ của Việt Nam sang thị trường này.

Bên cạnh đó, Chính phủ Trung Quốc cũng đã quyết định dừng dỡ hàng ở một số cảng và tăng cường biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt đối với các phương tiện vận chuyển, bốc dỡ hàng, bao gồm hàng vận chuyển bằng tàu biển và điều này cũng gây ra khó khăn trong xuất khẩu dăm gỗ của Việt Nam.

Ảnh minh họa. Nguồn Internet

Đa dạng thị trường, giảm rủi ro

Đến nay, xuất khẩu vẫn là một trong những trọng tâm của ngành gỗ Việt. Các chuyên gia cho rằng, không chỉ nhằm mục tiêu tăng trưởng 20% trong năm 2020, mà để phát triển bền vững thị trường xuất khẩu không chỉ là mở rộng nhanh, mà còn đòi hỏi tính ổn định. Để làm được điều này, các doanh nghiệp và cơ quan quản lý cần nắm bắt nhu cầu, thị hiếu của thị trường xuất khẩu, cũng như nghiên cứu được các yếu tố tác động trong tương lai, từ đó đưa ra các chiến lược hợp lý. Xác định rủi ro, kiểm soát và loại bỏ rủi ro là điều kiện sống còn của ngành, đặc biệt là ở các thị trường truyền thống có yêu cầu cao về tính pháp lý và bền vững của sản phẩm.

Hiện, các cơ quan quản lý và doanh nghiệp trong ngành đã và đang đưa ra nhiều cơ chế chính sách và giải pháp nhằm giảm thiểu rủi ro.

Tham gia các sự kiện xúc tiến thương mại cũng là giải pháp để đa dạng hóa thị trường cho các sản phẩm gỗ và đồ gỗ. Theo bà Bùi Thị Thanh An, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương), mới đây, ban tổ chức Hội chợ đồ gỗ Las Vegas (Hoa Kỳ) đã gửi thư ngỏ với mong muốn các nhà cung cấp gỗ Việt Nam tham gia hội chợ vào tháng 7/2020; đồng thời sẽ cùng với Cục Xúc tiến thương mại làm việc với Tạp chí Furniture Today quảng bá mạnh mẽ thương hiệu đồ gỗ Việt Nam.

Nguyên nhân do các đơn vị mua hàng Hoa Kỳ đang mong muốn tìm kiếm các nguồn cung ứng để thay thế dần thị phần của Trung Quốc, trong sức ép đồ gỗ Trung Quốc đang phải chịu mức thuế cao, kèm theo dịch bệnh chưa được kiểm soát. Đây là cơ hội tốt cho doanh nghiệp tham gia quảng bá, tiếp cận khách hàng tại Hoa Kỳ, một trong những thị trường lớn nhất của đồ gỗ Việt, giúp đa dạng hóa thị trường và tìm kiếm thêm các khách hàng tiềm năng.

Ngoài ra, Việt Nam còn có rất nhiều FTA thế hệ mới, đặc biệt là EVFTA mới được Nghị viện Châu Âu phê chuẩn, dự kiến có hiệu lực trong năm nay, sẽ tạo động lực tốt để ngành gỗ phát triển khi thuế xuất khẩu sản phẩm này vào EU sẽ giảm về 0%.

Hà An (TH)