Biến phế phẩm nông nghiệp thành 'vàng'
Tận dụng các nguồn phế, phụ phẩm có sẵn như rơm rạ, thân cây bắp, bã mía... để tự sản xuất phân bón hữu cơ không chỉ giúp nông dân tại Lâm Đồng tiết kiệm chi phí sản xuất đáng kể.
Hiệu quả kinh tế từ những mô hình thực tiễn
Theo Báo Lâm Đồng, là một trong những tỉnh có nền nông nghiệp phát triển hàng đầu cả nước với tổng diện tích gieo trồng trên 1 triệu ha trong năm 2025, Lâm Đồng đang đối mặt với bài toán xử lý một lượng khổng lồ phế, phụ phẩm. Tuy nhiên, nhiều nông dân đã biến thách thức này thành cơ hội, tạo ra lợi ích kinh tế lớn.
![]() |
| Ông Phan Việt Hùng áp dụng ủ phế, phụ phẩm nông nghiệp làm phân bón hữu cơ. Ảnhr: Báo Lâm Đồng |
Điển hình là hộ gia đình ông Phan Việt Hùng (thôn 1, xã Hàm Liêm) với 1,5 ha trồng mai. Trước đây, ông tận dụng phân từ chăn nuôi bò, dê để ủ cùng men vi sinh. Hiện tại, dù không còn chăn nuôi, ông vẫn duy trì việc tự sản xuất phân bón bằng cách sử dụng men vi sinh để xử lý các loại phụ phẩm như bèo hoa dâu, cá biển.
Ông Hùng chia sẻ: "Sử dụng phân bón hữu cơ tự ủ giúp đất trồng tơi xốp, cây mai phát triển rất tốt và bền vững. Nhưng hiệu quả lớn nhất là kinh tế. Nếu mua phân bón ngoài thị trường, mỗi năm tôi tốn khoảng 300 triệu đồng. Còn với cách làm này, chi phí chỉ bằng 1/3, tức là tiết kiệm được gần 200 triệu đồng mỗi năm, đồng thời còn bảo vệ môi trường".
Mô hình của ông Hùng không phải là duy nhất. Nhiều nơi tại Lâm Đồng đã thành công trong việc tận dụng phụ phẩm nông nghiệp theo các hướng đa dạng: xơ lá dứa được chế biến thành vật liệu dệt sinh thái, rơm rạ dùng để trồng nấm và làm thức ăn gia súc, chất thải chăn nuôi tạo ra biogas...
Nâng cao nhận thức qua chuyển giao khoa học - kỹ thuật
Mặc dù hiệu quả đã được chứng minh, thực tế vẫn còn một lượng lớn phụ phẩm nông nghiệp bị lãng phí, thậm chí gây ô nhiễm môi trường do các hành vi như đốt rơm rạ ngoài đồng hay không xử lý chất thải đúng cách.
Để giải quyết vấn đề này, các cơ quan chức năng đang tích cực vào cuộc. Mới đây, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã phối hợp với Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lâm Đồng tổ chức lớp tập huấn "Kỹ thuật ứng dụng công nghệ vi sinh xử lý môi trường từ phế phụ phẩm làm phân bón hữu cơ" cho đông đảo nông dân, chủ trang trại và thành viên hợp tác xã. Tại đây, các học viên được trang bị kiến thức về vai trò của phân hữu cơ vi sinh và kỹ năng xây dựng các mô hình xử lý phế phẩm ngay tại trang trại của mình.
Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh, việc tái chế phụ phẩm thành phân bón hữu cơ là giải pháp bền vững, giúp cải thiện độ phì nhiêu của đất, giảm phụ thuộc vào phân bón hóa học và thúc đẩy nông nghiệp tuần hoàn.
Hướng đi tất yếu của nông nghiệp bền vững
Theo ThS. Lê Văn Đắc - Trưởng Phòng Khuyến nông Chăn nuôi - Thủy sản (Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lâm Đồng), với thế mạnh sẵn có, việc tận dụng phế phụ phẩm chính là lợi thế cạnh tranh của tỉnh. Ông nhấn mạnh rằng nông nghiệp tuần hoàn và nông nghiệp hữu cơ là hướng đi tất yếu trong tương lai.
"Để tận dụng hiệu quả nguồn phế phụ phẩm làm phân bón, tăng năng suất cho cây trồng, bà con nông dân cần áp dụng quy trình xử lý bằng vi sinh. Việc này không chỉ góp phần tiết kiệm chi phí mà còn tăng hiệu quả kinh tế, giúp ngành nông nghiệp phát triển ổn định," ông Đắc cho biết.
Hiện tại, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lâm Đồng đang tiếp tục triển khai các mô hình, dự án liên quan đến nông nghiệp sạch từ việc xử lý phế phẩm tại nhiều địa phương, đồng thời đẩy mạnh công tác tập huấn, chuyển giao khoa học - kỹ thuật để nhân rộng những mô hình hiệu quả như của ông Phan Việt Hùng.









