Xuất khẩu cá tra Việt Nam vượt mốc 2 tỷ USD
Tính đến hết tháng 11/2025, xuất khẩu cá tra Việt Nam đã vượt mốc 2 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm trước. Dù đối mặt với thách thức tại Mỹ và EU, ngành hàng này vẫn tìm thấy động lực tăng trưởng mạnh mẽ từ các thị trường tiềm năng khác.
| Động lực nào cho xuất khẩu cá tra năm 2025? Xuất khẩu cá tra giữ đà tăng trưởng trước thách thức Xuất khẩu cá tra cuối năm: Cơ hội bứt phá từ CPTPP và Trung Đông |
 |
| Tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra của Việt Nam đã vượt mốc 2 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm. |
Trung Quốc dẫn đầu, Mỹ và EU giảm sâu
Ngành cá tra Việt Nam đã trải qua một năm 2025 đầy biến động nhưng vẫn giữ vững đà phục hồi ổn định trong những tháng cuối năm. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra đến hết tháng 11/2025 đã vượt 2 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 11, kim ngạch đạt 195 triệu USD, tiếp tục duy trì mức tăng 9%, củng cố xu hướng tích cực của ngành. Sự tăng trưởng này chủ yếu nhờ một số thị trường trọng điểm, trong đó Trung Quốc nổi lên như trụ cột chính.
Sau mức tăng mạnh trong tháng 10, thị trường tỷ dân này tiếp tục duy trì đà tăng ổn định trong tháng 11, đạt gần 59 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2024. Trung Quốc không chỉ là thị trường có đóng góp lớn nhất trong tháng mà còn tiếp tục dẫn đầu kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam. Trong khi đó, sự sụt giảm mạnh ở hai thị trường truyền thống khác khiến tỷ trọng xuất khẩu sang Trung Quốc vọt lên 30% trong cơ cấu chung. Ngược lại, Mỹ và EU, hai thị trường quan trọng, lại ghi nhận mức giảm đáng kể.
Xuất khẩu sang Mỹ tháng 11 chỉ đạt 20 triệu USD, giảm 23% so với cùng kỳ, chủ yếu do tác động của chính sách thuế đối ứng 20%, làm giảm sức cạnh tranh về giá của cá tra Việt Nam. Xu hướng giảm này bắt đầu từ tháng 8 và chưa có dấu hiệu đảo chiều. Tương tự, xuất khẩu sang EU đạt 12 triệu USD, giảm 25% so với cùng kỳ, trong đó Hà Lan giảm 18% và Đức giảm 20%. Dù vậy, một số thị trường EU khác vẫn ghi nhận tăng trưởng nhẹ, mở ra cơ hội mở rộng trong trung và dài hạn. Việc Mỹ và EU giảm sâu – vốn là những thị trường giá trị cao và yêu cầu tiêu chuẩn nghiêm ngặt – đặt ra thách thức lớn về đa dạng hóa thị trường.
Song song đó, nhiều thị trường khác nổi lên với tốc độ tăng trưởng ấn tượng, phản ánh sự dịch chuyển và mở rộng bản đồ xuất khẩu cá tra. Trong cơ cấu sản phẩm, phi lê cá tra (HS0304) vẫn là nhóm chủ lực. Lũy kế 11 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu phi lê đạt hơn 1,6 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ và chiếm tỷ trọng lớn nhất. Nhóm cá tra đông lạnh, khô, nguyên con, bong bóng cá (HS03, trừ HS0304) đạt gần 348 triệu USD, ổn định so với cùng kỳ. Đặc biệt, nhóm cá tra chế biến (HS16) đạt 48 triệu USD, tăng 13%, cho thấy tiềm năng mạnh mẽ của phân khúc giá trị gia tăng.
Đẩy mạnh chế biến sâu, đa dạng hóa thị trường
 |
| Sản phẩm chế biến không chỉ mang lại lợi nhuận cao hơn mà còn giúp cá tra Việt Nam vượt rào cản về giá tại các thị trường cạnh tranh. |
Trước những thách thức tại Mỹ, nơi mức thuế đối ứng 20% được dự báo tiếp tục tác động tiêu cực sang năm 2026, VASEP khuyến nghị các doanh nghiệp tập trung đa dạng hóa thị trường và tăng cường chế biến sâu, nhằm giảm phụ thuộc vào một vài thị trường lớn và nâng cao giá trị sản phẩm. Các thị trường mới và tiềm năng đang trở thành động lực tăng trưởng.
Khối CPTPP ghi nhận nhiều điểm sáng: Mexico đạt 8 triệu USD, tăng 50%; Anh, dù giảm, chỉ giảm nhẹ 4% (5 triệu USD) trong tháng 11, cho thấy tín hiệu hồi phục sau giai đoạn giảm sâu. Nhật Bản và Malaysia duy trì tăng trưởng ổn định, 2% so với cùng kỳ, phản ánh nhu cầu tích cực và khả năng mở rộng thị phần. Ngoài ra, Brazil là thị trường đầy hứa hẹn, đạt 15 triệu USD trong tháng 11, tăng 13%.
Lũy kế 11 tháng đầu năm 2025 cũng ghi nhận tốc độ tăng trưởng cao ở nhiều thị trường mới nổi: Thái Lan tăng 24%, Ai Cập tăng 33%, Nga tăng 45% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, VASEP lưu ý rằng các thị trường này vẫn chiếm tỷ trọng nhỏ trong cơ cấu xuất khẩu, đòi hỏi doanh nghiệp tăng cường xúc tiến thương mại, thâm nhập sâu và mở rộng phân khúc sản phẩm cá tra tại các thị trường giàu tiềm năng. Brazil và nhiều thị trường CPTPP dù tăng trưởng mạnh nhưng vẫn còn dư địa khai thác, mở ra hướng đi chiến lược dài hạn.
Đồng thời, VASEP nhấn mạnh doanh nghiệp nên tập trung phát triển sản phẩm chế biến sâu (HS16), gia tăng giá trị thay vì chỉ tập trung vào phi lê đông lạnh thô. Sản phẩm chế biến không chỉ mang lại lợi nhuận cao hơn mà còn giúp cá tra Việt Nam vượt rào cản về giá tại các thị trường cạnh tranh. Ngoài ra, việc đạt các chứng nhận bền vững và tiêu chuẩn quốc tế (ASC, GlobalGAP) là yếu tố then chốt để nâng cao hình ảnh, củng cố thương hiệu và tăng lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh áp lực giá và rào cản thương mại ngày càng gia tăng.
| Động lực nào cho xuất khẩu cá tra năm 2025? Xuất khẩu cá tra giữ đà tăng trưởng trước thách thức Xuất khẩu cá tra cuối năm: Cơ hội bứt phá từ CPTPP và Trung Đông |
|
| Tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra của Việt Nam đã vượt mốc 2 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm. |
Trung Quốc dẫn đầu, Mỹ và EU giảm sâu
Ngành cá tra Việt Nam đã trải qua một năm 2025 đầy biến động nhưng vẫn giữ vững đà phục hồi ổn định trong những tháng cuối năm. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra đến hết tháng 11/2025 đã vượt 2 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 11, kim ngạch đạt 195 triệu USD, tiếp tục duy trì mức tăng 9%, củng cố xu hướng tích cực của ngành. Sự tăng trưởng này chủ yếu nhờ một số thị trường trọng điểm, trong đó Trung Quốc nổi lên như trụ cột chính.
Sau mức tăng mạnh trong tháng 10, thị trường tỷ dân này tiếp tục duy trì đà tăng ổn định trong tháng 11, đạt gần 59 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2024. Trung Quốc không chỉ là thị trường có đóng góp lớn nhất trong tháng mà còn tiếp tục dẫn đầu kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam. Trong khi đó, sự sụt giảm mạnh ở hai thị trường truyền thống khác khiến tỷ trọng xuất khẩu sang Trung Quốc vọt lên 30% trong cơ cấu chung. Ngược lại, Mỹ và EU, hai thị trường quan trọng, lại ghi nhận mức giảm đáng kể.
Xuất khẩu sang Mỹ tháng 11 chỉ đạt 20 triệu USD, giảm 23% so với cùng kỳ, chủ yếu do tác động của chính sách thuế đối ứng 20%, làm giảm sức cạnh tranh về giá của cá tra Việt Nam. Xu hướng giảm này bắt đầu từ tháng 8 và chưa có dấu hiệu đảo chiều. Tương tự, xuất khẩu sang EU đạt 12 triệu USD, giảm 25% so với cùng kỳ, trong đó Hà Lan giảm 18% và Đức giảm 20%. Dù vậy, một số thị trường EU khác vẫn ghi nhận tăng trưởng nhẹ, mở ra cơ hội mở rộng trong trung và dài hạn. Việc Mỹ và EU giảm sâu – vốn là những thị trường giá trị cao và yêu cầu tiêu chuẩn nghiêm ngặt – đặt ra thách thức lớn về đa dạng hóa thị trường.
Song song đó, nhiều thị trường khác nổi lên với tốc độ tăng trưởng ấn tượng, phản ánh sự dịch chuyển và mở rộng bản đồ xuất khẩu cá tra. Trong cơ cấu sản phẩm, phi lê cá tra (HS0304) vẫn là nhóm chủ lực. Lũy kế 11 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu phi lê đạt hơn 1,6 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ và chiếm tỷ trọng lớn nhất. Nhóm cá tra đông lạnh, khô, nguyên con, bong bóng cá (HS03, trừ HS0304) đạt gần 348 triệu USD, ổn định so với cùng kỳ. Đặc biệt, nhóm cá tra chế biến (HS16) đạt 48 triệu USD, tăng 13%, cho thấy tiềm năng mạnh mẽ của phân khúc giá trị gia tăng.
Đẩy mạnh chế biến sâu, đa dạng hóa thị trường
|
| Sản phẩm chế biến không chỉ mang lại lợi nhuận cao hơn mà còn giúp cá tra Việt Nam vượt rào cản về giá tại các thị trường cạnh tranh. |
Trước những thách thức tại Mỹ, nơi mức thuế đối ứng 20% được dự báo tiếp tục tác động tiêu cực sang năm 2026, VASEP khuyến nghị các doanh nghiệp tập trung đa dạng hóa thị trường và tăng cường chế biến sâu, nhằm giảm phụ thuộc vào một vài thị trường lớn và nâng cao giá trị sản phẩm. Các thị trường mới và tiềm năng đang trở thành động lực tăng trưởng.
Khối CPTPP ghi nhận nhiều điểm sáng: Mexico đạt 8 triệu USD, tăng 50%; Anh, dù giảm, chỉ giảm nhẹ 4% (5 triệu USD) trong tháng 11, cho thấy tín hiệu hồi phục sau giai đoạn giảm sâu. Nhật Bản và Malaysia duy trì tăng trưởng ổn định, 2% so với cùng kỳ, phản ánh nhu cầu tích cực và khả năng mở rộng thị phần. Ngoài ra, Brazil là thị trường đầy hứa hẹn, đạt 15 triệu USD trong tháng 11, tăng 13%.
Lũy kế 11 tháng đầu năm 2025 cũng ghi nhận tốc độ tăng trưởng cao ở nhiều thị trường mới nổi: Thái Lan tăng 24%, Ai Cập tăng 33%, Nga tăng 45% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, VASEP lưu ý rằng các thị trường này vẫn chiếm tỷ trọng nhỏ trong cơ cấu xuất khẩu, đòi hỏi doanh nghiệp tăng cường xúc tiến thương mại, thâm nhập sâu và mở rộng phân khúc sản phẩm cá tra tại các thị trường giàu tiềm năng. Brazil và nhiều thị trường CPTPP dù tăng trưởng mạnh nhưng vẫn còn dư địa khai thác, mở ra hướng đi chiến lược dài hạn.
Đồng thời, VASEP nhấn mạnh doanh nghiệp nên tập trung phát triển sản phẩm chế biến sâu (HS16), gia tăng giá trị thay vì chỉ tập trung vào phi lê đông lạnh thô. Sản phẩm chế biến không chỉ mang lại lợi nhuận cao hơn mà còn giúp cá tra Việt Nam vượt rào cản về giá tại các thị trường cạnh tranh. Ngoài ra, việc đạt các chứng nhận bền vững và tiêu chuẩn quốc tế (ASC, GlobalGAP) là yếu tố then chốt để nâng cao hình ảnh, củng cố thương hiệu và tăng lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh áp lực giá và rào cản thương mại ngày càng gia tăng.
