Ảnh minh họa

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, vốn đầu tư toàn xã hội thực hiện quý I/2020 đạt mức tăng thấp nhất trong giai đoạn 2016 - 2020, do ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid-19. Tuy nhiên, vốn thực hiện từ nguồn ngân sách nhà nước quý I/2020 đạt mức tăng khá là 13,2% kế hoạch năm, mặc dù kế hoạch vốn ngân sách nhà nước năm 2020 cao hơn 18% so với năm 2019 và tăng 16,4% so với cùng kỳ năm trước. Đây là tín hiệu tích cực phản ánh kết quả việc Chính phủ thực hiện quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công.

Về số liệu giải ngân, theo Bộ Tài chính, ước giải ngân kế hoạch vốn đầu tư của các bộ, ngành, địa phương từ đầu năm đến hết ngày 31/3/2020 là 61.591,412 tỷ đồng, đạt 13,09% kế hoạch năm (cùng kỳ năm trước đạt 11,21% kế hoạch Quốc hội giao và đạt 12,97% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao) trong đó, vốn trong nước là 58.596,195 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 2.995,216 tỷ đồng.

Như vậy, cả vốn thực hiện và giải ngân đều cao hơn cùng kỳ năm trước, cho thấy tín hiệu tích cực phản ánh kết quả việc Chính phủ thực hiện quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho rằng, dù số vốn giải ngân có tăng so với cùng kỳ năm 2019, song tỷ lệ giải ngân 3 tháng đầu năm vẫn còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu đóng góp lớn vào tăng trưởng. Bên cạnh một số bộ, ngành, địa phương có số giải ngân đạt trên 15% kế hoạch vốn được giao, vẫn còn có 29 bộ, ngành và 1 địa phương có số giải ngân đạt dưới 5% trong đó, đặc biệt còn có 21 bộ, ngành gần như chưa giải ngân được kế hoạch vốn (tỷ lệ giải ngân đạt dưới 1%).

Bộ Tài chính kiến nghị các bộ, ngành Trung ương, địa phương, chủ đầu tư, ban quản lý dự án khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư, giao hết kế hoạch vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước năm 2020 ngay trong tháng 3/2020 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 11/CT-TTg. Thường xuyên kiểm tra, có biện pháp tháo gỡ khó khăn, bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình, dự án; tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công đối với các dự án quy mô lớn có tính chất lan tỏa, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng, cả nước như: Dự án cao tốc Bắc - Nam, Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành... Xây dựng kế hoạch giải ngân chi tiết từng tháng cho các dự án, làm cơ sở để điều hành kế hoạch giải ngân.

Giải pháp quan trọng khác, theo Bộ Tài chính, là các đơn vị cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác lập hồ sơ, thẩm định thiết kế kỹ thuật thi công - dự toán, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và triển khai công tác mời thầu, đấu thầu dự án theo thời gian quy định; ưu tiên triển khai trước mặt bằng sạch để bảo đảm khi nhà thầu thực hiện thi công không còn vướng mắc. Đặc biệt, cần kiên quyết điều chỉnh kịp thời kế hoạch vốn các dự án không triển khai được hoặc chậm triển khai sang các dự án có khả năng giải ngân cao. Các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo các chủ đầu tư, đơn vị liên quan làm việc với KBNN, mở mã cho các dự án khởi công mới đã được giao kế hoạch vốn; hoàn thiện hồ sơ, trong thời hạn 4 ngày kể từ ngày có khối lượng được nghiệm thu, làm thủ tục thanh toán ngay với KBNN, để không dồn vốn vào cuối năm mới thanh toán...

Ngày 25/3/2020 Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 126/TB-VPCP về kết luận của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc về các giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống Nhân dân trong bối cảnh tác động của dịch Covid-19.

Trong Thông báo này, Thủ tướng yêu cầu tập trung đẩy mạnh thực hiện giải ngân vốn đầu tư công, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm và có ý nghĩa quan trọng nhất để bù đắp phần thiếu hụt tăng trưởng do tác động của dịch Covid-19. Yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương phấn đấu giải ngân 100% số kế hoạch vốn đầu tư công còn lại của năm 2019 và số kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020. Có biện pháp, giải pháp cụ thể và chế tài mạnh mẽ trong triển khai thực hiện.

Thủ tướng Chính phủ đề xuất Bộ Chính trị, Quốc hội cho phép chuyển đổi hình thức đầu tư các dự án đường cao tốc Bắc-Nam phía Đông (8 dự án) và Dự án đường cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ từ đầu tư theo hình thức đối tác công tư sang đầu tư công; bố trí mức vốn phù hợp từ nguồn tăng thu và kinh phí còn lại của ngân sách trung ương năm 2019 cho Dự án đường cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ và đường cất hạ cánh và đường lăn của 2 Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất; cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu (kèm theo cắt giảm 5% so với dự toán) khi triển khai thực hiện các dự án, bảo đảm tuân thủ đúng quy định của pháp luật....

Lê Quyên (Theo HHTH)