“Hai gã khổng lồ công nghệ” bắt tay phát triển công cụ truy vết người nhiễm Covid – 19
TH&SP Đại dịch Covid – 19 hiện đang hoành hành trên khắp các bang ở nước Mỹ và 210 quốc gia trên Thế giới khiến cho hai đối thủ “không đội trời chung” Apple và Google cũng phải bắt tay nhau để phát triển môt công cụ truy dấu người nhiễm Covid – 19.
Giải pháp mà hai “gã khổng lồ” công nghệ đưa ra là theo dõi điện thoại của người sử dụng thông qua nhận dạng thiết bị. Điện thoài sẽ đóng vai trò như trạm tín hiêu thông tin không định danh, sử dụng Bluetooth trên Android và iOS để vận hành hành hệ thống theo dõi mở rộng. Khi bạn tiếp xúc với một ai đó, bạn sẽ trao đổi một khóa định tính vô danh. Việc trao đổi này sẽ ghi nhận lại trên hệ thống máy chủ của Google và Apple, cho phép họ mô hình hóa được bạn tiếp xúc với những ai trong thời gian cụ thể.
Khi một người dương tính với Virus Corona chủng mới, họ có thể ghi nhận lại kết quả xét nghiệm vào một ứng dụng do cơ quan y tế cộng đồng phát hành. Ứng dụng này không nhất thiết phải được phát triển bởi Apple hay Google. Người khác tiếp xúc với người dương tính này sẽ nhận được cảnh báo cho dù là nhiều ngày sau đó. Sẽ không ai nhận được danh tính cụ thể của người bị nhiễm bệnh vì lý do riêng tư.
Apple và Google cho biết công nghệ truy tìm nguồn tiếp xúc sẽ được hoạt động chính thức trong vài tháng tới. Vào tháng 5 năm này, 2 công ty sẽ cho phát hành các giao thức hỗ trợ lập trình ứng dụng (APIs) tích hợp vào các ứng dụng chạy trên iOS và Android do các cơ quan y tế cộng đồng phát triển.


Hình ảnh minh họa giải thích cơ chế hoạt động của công nghệ theo dõi tiếp xúc với người nhiễm virus trên smartphone
Ví dụ, Alice nói chuyện với Bob trong 10 phút - trong khi đó điện thoại của họ trao đổi các mốc báo hiệu ẩn danh cho nhau. Vài ngày sau đó, Bob bị dương tính với virus corona và điện thoại của anh sẽ upload khóa key của mốc báo hiệu này lên đám mây với thời hạn lưu trữ trong 14 ngày.
Theo lý thuyết, hệ thống này có thể được sử dụng để theo dấu tiếp xúc (contact-tracing) những người nhiễm virus corona bằng cách: khi một người bị phát hiện dương tính với virus corona, họ có thể đưa kết quả xét nghiệm của mình vào ứng dụng sức khỏe có liên kết với API trên. Kết quả này sẽ tạo thành một "mốc báo hiệu ẩn danh" về người dùng.
Sau đó, mốc báo hiệu này sẽ được ứng dụng đăng tải lên đám mây với thời hạn lưu trữ tạm thời trong 14 ngày. Khi người bị nhiễm virus tiếp xúc gần với một ai đó trong thời gian đủ lâu, mốc báo hiệu này sẽ được chia sẻ ẩn danh thông qua Bluetooth tầm ngắn giữa các smartphone với nhau – bất kể là Android hay iPhone.
Điện thoại của Alice sẽ thường kỳ tải xuống khóa key của các mốc báo hiệu thuộc về người dương tính trong khu vực. Nếu khớp với mốc báo hiệu mà điện thoại từng trao đổi dữ liệu, nó sẽ phát ra thông báo cho Alice.
Nếu smartphone của người tiếp xúc được cài đặt ứng dụng sức khỏe có sử dụng API trên, nó sẽ thông báo cho người dùng biết họ đã tiếp xúc với người dương tính với virus trong thời gian gần đây. Khi đó người dùng sẽ được hướng dẫn làm xét nghiệm và tiến hành các biện pháp tự cách ly tránh lây lan cho người khác.
Các giai đoạn phát triển của dự án:
Các kỹ sư của hai công ty mới khởi động dự án này từ 2 tuần trước đây, và dự kiến đến giữa tháng 5, API về theo dấu tiếp xúc này sẽ được Apple và Google phát hành cho các ứng dụng trên cả iOS và Android. Tuy nhiên đây mới chỉ là giai đoạn đầu của dự án và nó vẫn đòi hỏi người dùng phải tải xuống một ứng dụng nào đó chứa API này để nhận được thông báo kịp thời.
Do vậy, trong giai đoạn 2 của sáng kiến này, công cụ theo dấu tiếp xúc sẽ được tích hợp vào cấp độ hệ điều hành của mỗi nền tảng. Do vậy người dùng sẽ không cần cài đặt ứng dụng bên thứ ba nữa mà vẫn có thể nhận thông báo về khả năng lây nhiễm. Tích hợp sâu như vậy cũng giúp cải thiện hơn thời lượng pin, hiệu quả và tính bảo mật. Nhưng điều này sẽ mất khoảng vài tháng nữa mới có thể trở thành hiện thực.
Dù vẫn có một số hạn chế, nhưng đây cũng là một chương trình khá hiệu quả nhờ sự hợp tác của hai người khổng lồ về nền tảng thiết bị di động hiện nay. Hệ thống này vẫn chưa thể thay thế được các phương pháp cổ điển về theo dấu tiếp xúc – như phỏng vấn người bị nhiễm về lộ trình di chuyển, người đã gặp – nhưng nó cũng có thể mang đến một sự bổ sung hữu ích khi smartphone đang là thiết bị được hàng tỷ người sử dụng như hiện nay.


