Thúc đẩy tái đàn lợn nhanh nhưng phải an toàn, bền vững

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) Nguyễn Xuân Cường cho biết, một trong những thách thức nhất đối với loài người hiện nay là an ninh lương thực, nhưng vấn đề này không chỉ là lúa gạo mà bao gồm cả thực phẩm. Những năm gần đây đã có khẩu hiệu đưa chăn nuôi lên làm ngành chính, bởi vì không chỉ bao hàm nghĩa về kinh tế, mà như vậy mới phù hợp với tình hình tiêu thụ của một đất nước đang vận động phát triển như Việt Nam.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường ngành chăn nuôi lợn đang chiếm 65 - 70% trong rổ thực phẩm.

Tháng 2/2019, Việt Nam ghi nhận ổ dịch dịch tả lợn châu Phi đầu tiên tại Hưng Yên, sau bốn tháng lan ra toàn quốc, đỉnh điểm tháng 5/2019 hầu hết các xã, huyện, tỉnh đều bị nhiễm dịch tả lợn châu Phi. Trong khi đó, tổng đàn lợn của thế giới cũng giảm 13%, đặc biệt Trung Quốc số liệu cuối năm 2019 chỉ còn 50% tổng đàn so với trước dịch.

Dịch tả lợn châu Phi khiến Việt Nam thiệt hại 6 triệu con trên tổng số số 31 triệu con, tương đương 20% tổng đàn. Đỉnh điểm nhất là tháng 5/2019 với khoảng 1,3 triệu con lợn bị chết.

“Dịch tả heo châu Phi đúng là một thảm họa, gây thiệt hại cho ngành chăn nuôi của Việt Nam và nhiều quốc gia khác trên thế giới, điển hình là Trung Quốc với mức thiệt hại lên tới khoảng 50% tổng đàn”, Bộ trưởng Cường nhấn mạnh.

Bộ trưởng nhận định Việt Nam đã hạn chế mức thấp nhất tỉ lệ thiệt hại trong bối cảnh không có thuốc chữa và lây qua nhiều con đường. Đồng thời, Việt Nam cũng đã giữ được 17 nghìn hạt nhân đó là đàn ông bà, chỉ thiệt hai 9% bằng việc đảm bảo an toàn sinh học.

Kết quả, đến nay, ngành chăn nuôi đã tái đàn được trên 80% so với tổng đàn lợn thời điểm trước khi bệnh dịch tả lợn châu Phi xảy ra. Tuy nhiên, còn 20% đàn lợn nữa sẽ là một nhiệm vụ rất khó mà ngành phải tập trung, đẩy mạnh tái đàn, bảo đảm nhanh để trong quý III và quý IV cả nước có được đàn lợn phát triển bằng với trước khi dịch bệnh xảy ra.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường tái đàn nhưng phải tuân thủ nghiêm quy trình an toàn sinh học

Bộ trưởng Cường nhận định: “Nếu không thúc đẩy nhanh đàn lợn nhanh bền vững thì chúng ta đối mặt với nguy cơ mất một góc của ngành hàng này. Không ai có thể cứu mãi, chúng ta phải theo quy luật thị trường".

Thúc đẩy nhanh nhưng “nguồn vốn, giống ở đâu, trong khi dịch bệnh vẫn còn. Do đó, bài toán là cần tích cực nhưng cẩn trọng, thúc đẩy nhanh nhưng phải an toàn, bền vững”, Bộ trưởng trăn trở.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, chúng ta phải tập trung tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn, đặc biệt là tháo gỡ để thúc đẩy phát triển nhanh chăn nuôi ở khu vực hộ nông dân, trang trại quy mô vừa và hợp tác xã. Đây là hai khu vực đóng góp tới 65% tổng đàn lợn nên cần đẩy nhanh hơn, nhưng đây cũng chính là hai nhóm đối tượng yếu thế và doanh nghiệp cũng cần chung tay hỗ trợ nhóm đối tượng này.

Các doanh nghiệp chia sẻ các sản phẩm, dịch vụ về con giống, thức ăn chăn nuôi hợp lý cho các nhóm hộ, hợp tác xã để sản phẩm có giá thành hợp lý, người dân có khả năng tái đàn. Bên cạnh đó, khu vực người dân, nhất là các quy mô chăn nuôi hộ, trang trại, hợp tác xã cần liên kết chặt chẽ với nhau, với doanh nghiệp để bảo đảm sản xuất hiệu quả và tuân thủ nghiêm quy trình an toàn sinh học.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh, bài học rút ra trong quá trình phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi đến nay là phải chăn nuôi an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh. Nếu làm tốt công tác an toàn sinh học, dịch bệnh rất khó để xâm nhập vào chuồng trại hoặc nếu có xâm nhập vẫn đủ thời gian và biện pháp để xử lý, khắc phục để giảm thiệt hại xuống mức thấp nhất.

Do đó, hiện nay các địa phương đang được khuyến khích tăng đàn, tái đàn, song quan điểm của Bộ NN&PTNT phải đảm bảo đáp ứng an toàn sinh học mới được phép tái đàn, bởi thực tế mầm bệnh dịch tả lợn châu Phi vẫn còn rất nhiều ngoài môi trường, nếu không làm tốt công tác an toàn sinh học, dịch bệnh ngay lập tức sẽ xâm nhập vào trang trại gây thiệt hại rất lớn.

Ngoài ra, cần tục vận động, tuyên truyền người dân thay đổi dần thói quen theo hướng giảm cơ cấu thịt lợn, tăng thịt gia cầm và thủy sản.

Minh Kiệt