Món gỏi cá nhệch Nga Sơn

Nằm bên bờ biển phía Bắc Thanh Hóa, xã Nga Sơn từ lâu nổi tiếng với nghề trồng cói, dệt chiếu truyền thống và đời sống gắn liền với sông nước. Trong dòng chảy văn hóa ấy, cá nhệch – một loài cá da trơn có thân dài, da bóng, thịt chắc đã trở thành nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn của người dân vùng cửa sông. Nhờ sống ở môi trường nước lợ giàu phù sa, thịt cá nhệch có vị ngọt thanh, thơm và dai đặc trưng, khác hẳn các loài cá thông thường.

Cá nhệch mình dài như con lươn, da trơn và chủ yếu sinh sống trong cả môi trường nước mặn, nước ngọt và nước lợ

Để làm nên món gỏi cá nhệch trứ danh, người dân Nga Sơn phải trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ. Cá được chọn thường là những con tươi vừa đánh bắt, thân óng ánh và mình săn chắc. Sau khi làm sạch, người chế biến dùng lá chanh non giã cùng rượu gừng để khử nhớt và mùi tanh. Thịt cá sau đó được lạng mỏng, trộn với thính gạo rang vàng cho thấm đều, tạo nên hương vị bùi ngậy và thơm nhẹ.

Điểm đặc biệt tạo nên linh hồn của món ăn nằm ở chẻo nhệch – loại nước chấm được chế biến cầu kỳ từ gan cá xào vàng, nấu cùng mẻ chua, tương bần, riềng, sả, ớt và các loại gia vị truyền thống. Chẻo có độ sánh vừa phải, vị cay nồng, béo ngậy và hương thơm đậm đà. Mỗi gia đình, mỗi vùng lại có một bí quyết riêng, tạo nên sắc thái hương vị khác nhau nhưng vẫn giữ được nét đặc trưng chung: mặn mà, nồng ấm như chính tấm lòng người dân xứ biển.

Chẻo nhệch – Linh hồn của món gỏi cá Nga Sơn

Khi thưởng thức, thực khách sẽ cuốn từng lát cá với lá sung, lá mơ, đinh lăng, tía tô, rau húng, thêm chút chuối xanh, khế chua rồi chấm với chẻo nóng. Cảm nhận đầu tiên là vị ngọt của thịt cá hòa cùng vị bùi của thính, cay của riềng, chua của mẻ, và mùi thơm mát của rau rừng, tất cả hòa quyện tạo nên một bản giao hưởng hương vị tinh tế, khó quên.

Không chỉ dừng lại ở ẩm thực, gỏi cá nhệch Nga Sơn còn ẩn chứa giá trị văn hóa sâu sắc. Món ăn thể hiện tinh thần cần cù, sáng tạo và khả năng thích ứng của người dân miền biển biết tận dụng sản vật tự nhiên để tạo nên nét đặc trưng riêng của quê hương. Với người Nga Sơn, gỏi cá nhệch không chỉ là món ăn thường ngày mà còn là biểu tượng của lòng hiếu khách, xuất hiện trong những dịp lễ, tết hay khi đón khách phương xa.

Gỏi cá nhệch đã vượt khỏi phạm vi vùng quê ven biển, trở thành đặc sản đại diện cho ẩm thực xứ Thanh

Ngày nay, khi du lịch Thanh Hóa phát triển mạnh mẽ, gỏi cá nhệch đã vượt khỏi phạm vi vùng quê ven biển, trở thành đặc sản đại diện cho ẩm thực xứ Thanh. Nhiều nhà hàng, khu du lịch, và lễ hội ẩm thực đã đưa món ăn này vào thực đơn giới thiệu với du khách trong và ngoài nước. Mỗi khi nhắc đến Nga Sơn, người ta không chỉ nhớ tới chiếu cói hay bãi bồi sông Hoạt, mà còn nhớ tới hương vị đậm đà của món gỏi cá mang dấu ấn riêng biệt của vùng đất này.

Từ một món ăn dân dã, gỏi cá nhệch Nga Sơn đã trở thành thương hiệu ẩm thực địa phương, góp phần khẳng định vị thế của ẩm thực Việt Nam trên bản đồ du lịch. Món ăn là minh chứng sống động cho sự giao hòa giữa thiên nhiên và con người, nơi vị mặn của biển, vị cay của riềng, vị bùi của thính gạo và vị ngọt của cá cùng hòa quyện, tạo nên bản sắc ẩm thực đặc trưng, khiến ai một lần thưởng thức cũng khó quên.

Từ OCOP đến du lịch nông thôn: Hướng mở cho làng nghề Việt

Khám phá núi Dành: Điểm du lịch tâm linh và vương quốc sâm nam quý hiếm