Gỏi cá mè Quan Sơn: Tinh hoa ẩm thực từ "vịnh Hạ Long trên cạn" của Hà Nội
Giữa lòng Hà Nội phồn hoa, có một vùng đất mang vẻ đẹp hoang sơ, tĩnh lặng - Quan Sơn, huyện Mỹ Đức (cũ). Nơi đây không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc sông núi hữu tình mà còn lưu giữ một món ăn đặc sản khiến bao thực khách “quên lối về” - gỏi cá mè Quan Sơn.
| Câu chuyện bữa cơm Tết Độc lập và ký ức mùa thu 1945 Phiên chợ vùng cao rộn ràng “Vui Tết độc lập” tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam Mâm cỗ Tết Độc lập: Hương vị văn hóa ba miền |
Cá mè được chọn từ hồ Quan Sơn - nơi quanh năm nước mát lành, trong vắt như gương. Cá nuôi tự nhiên, ăn rong rêu và tảo nước ngọt nên thịt thơm, ngọt, ít tanh khác biệt hoàn toàn với cá nuôi công nghiệp. Người dân thường chọn cá nặng từ 2-3kg, thịt chắc, ít xương dăm để làm gỏi. Cá sau khi làm sạch được lọc lấy thịt, thái mỏng, ngâm qua nước chanh hoặc giấm để khử mùi và tạo độ giòn.
![]() |
| Cá mè tuy tanh nhưng là nguyên liệu làm nên món gỏi ngon khó cưỡng. |
Không giống với gỏi cá ở Hòa Bình (cũ) hay Chương Dương, Quan Sơn có một nét riêng biệt “bổi”. Toàn bộ lòng cá và buồng trứng được lấy ra, làm sạch, xay nhuyễn cùng thịt ba chỉ. Hỗn hợp này được nêm gia vị, chưng lên thơm lừng, béo ngậy tạo nên một lớp nền đậm đà cho món gỏi. Bổi chỉ là phần ăn kèm mà còn là biểu tượng của sự sáng tạo, là “chất kết dính” giữa các tầng hương vị.
Một điểm đặc biệt khiến món gỏi cá mè Quan Sơn trở nên độc đáo là hơn 10 loại lá rừng và lá vườn được hái từ sáng sớm: Lá sung, lộc vừng, cúc tần, lá chanh, đinh lăng, lá mơ, lá đơn…Có những loại lá được người dân giữ bí mật, chỉ tiết lộ tại bàn tiệc như một “bí kíp gia truyền” không ghi trên báo. Lá được xếp chồng lên nhau, từ lá to bên ngoài đến lá nhỏ bên trong, cuộn lại thành hình chiếc phễu vừa đẹp mắt, vừa tiện lợi để thưởng thức.
![]() |
| Món gỏi cá mè ngon trứ danh của vùng quê miền Bắc. |
Thưởng thức gỏi cá mè Quan Sơn là một trải nghiệm nghệ thuật. Gắp miếng cá trộn thính, thêm lát gừng, tép tỏi, ớt, miếng xoài xanh, xúc một thìa “bổi”, rắc ít lạc rang, rồi cho tất cả vào phễu lá. Cuốn lá thật khéo, thật chặt để phễu nhỏ gọn, vừa miệng. Khi đưa vào miệng, vị chát của lá sung, đắng của cúc tần, thơm của lá chanh hòa quyện với vị ngọt của cá, cay nồng của ớt, giềng, béo ngậy của “bổi” và lạc rang tạo nên một bản giao hưởng vị giác bùng nổ. Một ngụm rượu quê nấu bằng nước giếng Quan Sơn là điểm kết hoàn hảo cay nồng, ấm áp, đậm tình.
Quan Sơn, vùng đất ven sông Đáy. Nơi có núi Trâu Trắng, đảo Sư Tử, đồi Voi Phục…là bức tranh thủy mặc của Hà Nội. Món gỏi cá mè ra đời từ sự sáng tạo của người dân nơi đây, kết tinh từ thiên nhiên, văn hóa và lòng hiếu khách. Những buổi sáng sớm đi hái lá, những cú điện thoại báo “cá vừa câu được”, những bàn tay cuốn phễu lá đầu tiên cho khách phương xa. Tất cả là những lát cắt đầy tình người trong món ăn này.
Nếu bạn đã từng đến Quan Sơn, hãy quay lại. Nếu chưa từng, hãy lên đường. Gỏi cá mè Quan Sơn không chỉ là món ăn mà đó là một trải nghiệm, một hành trình, một lời thì thầm của đất trời và con người nơi đây. Một lần thưởng thức, cả đời nhớ mãi.










