Đề xuất thuế mới cho bất động sản: Người bán lỗ có phải nộp thuế?

Hàng hóa - Giá cả • 23/07/2025 04:26

Một trong những điểm đáng chú ý nhất trong đề xuất thay đổi cách tính thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản của Bộ Tài chính là việc tính thuế dựa trên lợi nhuận. Điều này mở ra khả năng người bán không có lãi, thậm chí thua lỗ, sẽ không phải nộp loại thuế này.

Gỡ vướng pháp lý, tăng nguồn cung: Thị trường bất động sản cần cú hích thực chất Đề xuất đánh thuế 20% trên chênh lệch chuyển nhượng bất động sản: Hướng đến minh bạch và chống thất thu

Bộ Tài chính đề xuất phương án thu thuế 20% trên chênh lệch giá mua và giá bán bất động sản (tức lợi nhuận).

Theo hồ sơ dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân (thay thế) đang được lấy ý kiến, Bộ Tài chính đề xuất phương án thu thuế 20% trên chênh lệch giá mua và giá bán bất động sản (tức lợi nhuận), thay cho mức thuế 2% trên tổng giá trị chuyển nhượng như hiện nay.

Lợi hơn cho người bán không có lãi

Sự thay đổi này được đưa ra sau khi tiếp thu các ý kiến góp ý về việc cần quy định để đảm bảo thu thuế đúng theo bản chất giao dịch kinh tế.

Theo cách tính hiện hành, từ năm 2015, người bán bất động sản phải nộp một mức thuế thống nhất là 2% trên giá chuyển nhượng. Điều này có nghĩa là dù giao dịch đó có lãi hay lỗ, người bán vẫn phải nộp một khoản thuế dựa trên tổng giá bán.

Tuy nhiên, với phương án đề xuất mới, Bộ Tài chính tính toán rằng việc thu 20% trên thu nhập sẽ có lợi hơn cho cá nhân trong một số trường hợp. Cụ thể, Bộ này nêu rõ: "Trong một số trường hợp chênh lệch giữa giá bán và mua ít hơn, không phát sinh thu nhập hoặc bị lỗ, việc thu 20% trên thu nhập sẽ có lợi hơn cho cá nhân".

Như vậy, nếu đề xuất này được thông qua, những người bán bất động sản không có lãi hoặc bán lỗ sẽ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng, giải quyết được bất cập của quy định hiện hành.

Mục tiêu chống đầu cơ và thách thức về hạ tầng

Bên cạnh việc đảm bảo công bằng hơn cho người bán, các chuyên gia cho rằng việc áp thuế trên lãi chuyển nhượng còn thể hiện rõ định hướng điều tiết hoạt động đầu cơ, "lướt sóng" - một trong những nguyên nhân góp phần đẩy giá nhà đất tăng nóng thời gian qua.

Tuy nhiên, cả Bộ Tài chính và giới chuyên gia đều thừa nhận, để thực hiện hiệu quả chính sách này, yêu cầu tiên quyết là cần có một lộ trình phù hợp và sự đồng bộ với các chính sách liên quan về đất đai, nhà ở.

Thách thức lớn nhất là mức độ sẵn sàng của cơ sở dữ liệu và hạ tầng công nghệ thông tin. Nhà nước cần xây dựng một hệ thống dữ liệu thị trường bất động sản minh bạch, liên thông thủ tục hành chính (công chứng, thuế...) trên nền tảng điện tử. Cùng với đó là việc ban hành chế tài đủ mạnh để xử lý các trường hợp cố tình kê khai sai giá trị giao dịch nhằm trốn thuế.

Ngoài phương án trên, cơ quan chức năng cũng đề xuất thêm phương án tính thuế theo thời gian nắm giữ để hạn chế đầu cơ, trong đó thuế suất có thể dao động từ 2-10% nếu không xác định được giá mua.

Hiện hồ sơ dự án luật này đang trong giai đoạn lấy ý kiến các bộ ngành, địa phương và sẽ tiếp tục được nghiên cứu trước khi trình các cấp có thẩm quyền quyết định.